Ατομική έκθεση “GODs” της Βίβιαν Ζώταλη στο Art Appel Gallery την Τρίτη 18/1
Την Τρίτη 18/1 στην οδό Νεοφύτου Βάμβα 5 στο Κολωνάκι πραγματοποιείται opening της Art Appel Gallery με θέμα “GODs” της Βίβιαν Ζώταλη
Ήτοι μεν πρώτιστα Χάος γένετ’, έγραφε ως πρελούδιο ο Ησίοδος στη Θεογονία, επιχειρώντας να ερμηνεύσει τον τρόπο με τον οποίο το σύμπαν από το άχρονο χάος-με διάμεσους τη Γη, τον Τάρταρο και τον Έρωτα ως προαιώνιες έννοιες της Ύλης, του Χρόνου και της Δημιουργίας, αντίστοιχα-βρέθηκε στον έννομο κόσμο. Από τη γραμμική όσο και συγκρουσιακή οντογένεση, που ακολούθησε, ξεπήδησε η τρίτη θεοκρατική τάξη, από όπου θα προκύψει το Pantheon της ελληνικής μυθολογίας, με αδιαμφισβήτητο αρχηγέτη τον παντόπτη Δία να «ζεύει» το υλικό και άυλο σύμπαν, διαφεντεύοντας υπέρτατα τις όψεις του επιστητού και συνάμα, την ηθική συνείδηση, το συναίσθημα, αλλά και τις ενορμήσεις του υποκειμένου. Αρχετυπικά σύμβολα, άλλωστε, οι Ολύμπιοι Θεοί, κατά τον Carl Jung, και τα μυθικά αφηγήματα που τους συνοδεύουν αντιπροσωπεύουν ένα αχανές απόθεμα προγονικής γνώσης, μια οικουμενική δεξαμενή πληροφορίας για τη βαθιά σχέση μεταξύ επέκεινα και ύλης, πάνω στο οποίο εγγράφεται το «συνολικό ασυνείδητο», το -συμπλεκόμενο με τη φαντασία- κληροδοτούμενο από γενιά σε γενιά δομικό υπόστρωμα της ανθρώπινης ψυχής. Με αφορμή τους Δώδεκα Θεούς του Ολύμπου ως απόλυτα κυρίαρχους στη φύση, αλλά και ως απεικάσματα ψυχικών γονοτύπων, η Βίβιαν Ζώταλη υπερβαίνει την παραδεδομένη ανθρωπομορφική τους αναπαράσταση και αναστοχάζεται εννοιολογικά στο εικονολογικό μοτίβο, οπτικοποιώντας το σημασιακό τους υπόβαθρο με την οροθέτηση διπόλων, αποκαλυπτικών για τη βαθύτερή τους φύση. Έχοντας μελετήσει για χρόνια ψυχανάλυση και αντιμετωπίζοντας απότοκα τη μυθολογία ως πυλώνα της, η καλλιτέχνις διαβλέπει σε αυτή την αναγωγή το κίνητρο για ενδοσκόπηση, αποκρυπτογραφώντας ad hoc με τον χρωστήρα της τη σημειολογία του Δωδεκάθεου. Με οξυδέρκεια και ενσυναίσθηση αντιλαμβάνεται την κάθε θεότητα σαν μετενσάρκωση ενός ανθρώπινου ιδεοτύπου, μετασχηματίζοντας μέσα από τη φόρμα, τη γραμμή και το χρώμα τη συναισθησιακή εμπειρία σε αισθητική και καλώντας, ακόλουθα, τον θεατή να ταυτιστεί κατά προαίρεση μαζί τους. Φυσικό και μεταφυσικό datum συμπλέκονται μέσα από τη συμβολιστική γραφή της Ζώταλη, όπου τα χειρονομιακά στοιχεία του καμβά, η κυρίαρχη μορφή, τα συνοδευτικά μοτίβα αλλά και οι ορφικοί στίχοι, που συν-νοηματοδοτούν ως λεκτική εκφορά τις δώδεκα συνθέσεις, με «την γραφήν και την ζωγραφίαν» να συναντώνται και να αλληλοεπικουρούνται, σύμφωνα με το επίγραμμα του Σιμωνίδη, αντιμετωπίζονται ως επιφανειακές αντανακλάσεις αρχέγονων και βαθύτερων ιδανικών, όπου η ίδια η ψυχή «διηγείται την ιστορία της», κατά τη γνωστή ρήση του Jung και το άτομο καταδύεται σε αχαρτογράφητες πτυχές της. Ως επιστέγασμα, οι Θεοί, διά της παράστασης, εξανθρωπίζονται και ο άνθρωπος μέσα από την κατ’ εικόνα σύγκλιση μαζί τους εντέλει «αποθεώνεται», με την Βίβιαν Ζώταλη να συνεργεί ως προς το χιαστί σχήμα, αντικατοπτρίζοντας μέσα από τους καθρέφτες που-όχι τυχαία- κάθε μία σύνθεση φέρει ως μοτίβο, διαδοχικές όψεις του θυμικού και διεγείροντας μνημονικά ίχνη του συλλογικού ασυνείδητου, «οφθαλμαπάτες στον χώρο και τον χρόνο», όπως έγραφε ο Marcel Proust. Με άξονα την ψυχολογία και το εικαστικό ερέθισμα, λοιπόν, σκηνογραφεί ένα μυστικιστικό μικρόκοσμο, όπου η ζωγραφική με την εμπειρία του «οράν» και η γλώσσα ως εκφραστική πράξη επιστρατεύονται, για να αφηγηθούν, να αρθρώσουν νοήματα, να απελευθερώσουν επιθυμίες, με prima idea τις προσωποποιημένες δαιμονικές δυνάμεις των Ελλήνων Θεών να συγκροτούν a priori την ενότητα του κοσμικού συνόλου και να συνεγείρουν συνάμα όψεις της ανθρώπινης ψυχής. «Τα πάντα δε οιακίζει Κεραυνός», κατά τον Ηράκλειτο..
Ευαγγελία Θ. Καϊράκη, MA Ιστορικός της Τέχνης ΕΚΠΑ,Μέλος της Εταιρείας Ελλήνων Ιστορικών της Τέχνης
Δεν βρέθηκαν σχετικά άρθρα
